Een kolenkachel is een verwarmingsapparaat dat specifiek is ontworpen om te werken op kolen als brandstof. Het gebruik van kolenkachels was vroeger veel voorkomend voor het verwarmen van woningen, voordat alternatieve brandstoffen zoals aardgas en elektriciteit breder beschikbaar werden en populairder werden.

Kenmerken van een kolenkachel kunnen zijn:

1. Brandstof: Kolenkachels verbranden kolen om warmte te genereren. Kolen werden vaak gebruikt vanwege hun relatief goedkope prijs en de beschikbaarheid ervan.
2. Ontwerp: Kolenkachels variëren in ontwerp, maar veel traditionele modellen hebben een gietijzeren constructie. Ze kunnen vrijstaand zijn of in een open haard worden ingebouwd.
3. Verbrandingsproces: Kolenkachels hebben een verbrandingskamer waarin de kolen worden verbrand. Het verbrandingsproces genereert warmte, die vervolgens via convectie of straling wordt verspreid om de omringende ruimte te verwarmen.
4. Bediening: Sommige kolenkachels hebben handmatige bedieningselementen, zoals een schudrooster om de as te verwijderen en luchttoevoerregelaars om de verbranding te regelen.

Het gebruik van kolen als brandstof voor verwarming heeft echter aanzienlijke nadelen. Kolenverbranding kan luchtverontreiniging veroorzaken en staat bekend om de productie van koolmonoxide, een gevaarlijk gas. Bovendien vereisen kolenkachels regelmatig onderhoud, inclusief het verwijderen van as en het handmatig toevoegen van kolen.

Tegenwoordig zijn kolenkachels minder gebruikelijk vanwege de opkomst van schoner en efficiënter verwarmingsalternatieven. Veel huishoudens hebben de voorkeur gegeven aan systemen op basis van aardgas, elektriciteit of hernieuwbare energiebronnen.